مشکل محاسبه در فایده گرایی: نقد و بررسی نظریه جی.جی.سی اسمارت

Authors

سحر کاوندی

محسن جاهد

محمدحسین ارشدی بیدگلی

abstract

فلسفه ی اخلاق شامل سه حوزه­ی فرااخلاق، اخلاق هنجاری و اخلاق کاربردی است. فایده گرایی یکی از دیدگاه­های مهم مطرح در حوزه­ی اخلاق هنجاری است که معیار درستی اعمال انسان را بر سود و زیان پیامدهای آن و یا به عبارتی بر میزان خوشبختی­ ایجاد شده برای همه­ی افرادی که تحت تأثیر آن فعل قرار دارند، مبتنی می­سازد. فایده­گران خود به دو گروه عمل محور و قاعده محور تقسیم می­شوند. دسته­ی نخست به میزان خیر یا خوشبختی­ای که هر عمل در یک موقعیت خاص ایجاد می­کند توجه کرده و گروه دیگر به میزان خیر یا خوشبختی که یک اصل یا قاعده به همراه دارد نظر دارند. جی.جی.سی اسمارت یک پراگماتیست و حامی فایده­گرایی عمل­ محور است. در این نوشتار کوشیده­ایم که پس از بیان اصول مورد قبول فایده­گرایان برخی از اشکالات مطرح شده به مسأله محاسبه­ی پیامدهای اعمال را مورد بررسی قرار داده و پاسخ­های ارائه شده از سوی اسمارت به آنها را بیان کنیم. اسمارت برای پاسخگویی به این انتقادات به جای محاسبه­ی پیامدها از مقایسه­ی دو «وضعیت کلی» سخن به میان می­آورد و با این کار صورت مسأله را پاک می­کند. وی می­کوشد تا با تمایز میان دو نوع محاسبه یعنی محاسبه­ی پیامدهای یک عمل و ارزیابی و محاسبه­ی اعمال ممکن پیش­رو و همچنین با توسل به مثال «امواج آبگیر» و نیز توسل به «قواعد سرانگشتی» برای مواردی که ضرورت توسل به قواعد احساس می­شود، به کلیه­ی انتقادات وارد شده بر محاسبه در فایده­گرایی پاسخ دهد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مشکل محاسبه در فایده‌گرایی: نقد و بررسی نظریه جی.جی.سی اسمارت

فلسفه‌ی اخلاق شامل سه حوزه­ی فرااخلاق، اخلاق هنجاری و اخلاق کاربردی است. فایده‌گرایی یکی از دیدگاه­های مهم مطرح در حوزه­ی اخلاق هنجاری است که معیار درستی اعمال انسان را بر سود و زیان پیامدهای آن و یا به عبارتی بر میزان خوشبختی­ ایجاد شده برای همه­ی افرادی که تحت تأثیر آن فعل قرار دارند، مبتنی می­سازد. فایده­گران خود به دو گروه عمل‌محور و قاعده‌محور تقسیم می­شوند. دسته­ی نخست به میزان خیر یا خوش...

full text

تحلیل وبررسی فایده گرایی عمل محور اسمارت

مسائل اخلاقی در سه حوزه: فرااخلاق، اخلاق هنجاری و اخلاق کاربردی مورد بحث و بررسی قرار می­گیرد. فایده­گرایی یکی از دیدگاه­های مهم در حوزه اخلاق هنجاری است. جی. جی. سی. اسمارت یکی از برجسته­ترین فایده­گرایان عمل­محور بوده و اندیشه­ی وی تا حدّ زیادی متأثر از آراء سیجویک است. اسمارت بیشتر کوشیده است که به دو اشکال رایج علیه فایده­گرایی یعنی تعارض فایده­گرایی با شهودهای اخلاقی، و همچنین مشکل محاسبه­ی...

full text

نقد و بررسی فایده¬گرایی از دیدگاه جی. جی. سی. اسمارت

جی. جی. سی. اسمارت، یک پراگماتیست و یکی از حامیان فایده¬گرایی عمل¬محور است و اندیشه¬ی وی تا حد زیادی متأثر از آراء سیجویک است. اسمارت بیشتر کوشیده است که به دو اشکال رایج علیه فایده¬گرایی یعنی تعارض فایده¬گرایی با شهودهای اخلاقی ما و همچنین مشکل محاسبه¬ی پیامدهای افعال پاسخ دهد. بدین منظور وی ابتدا شهودهای اخلاقی را منکر شده و رویکردی ناشناخت¬گرایانه اتخاذ می¬کند. همچنین در برخی موارد که انجام ...

واکاوی ارزش لذت گرایی و فایده گرایی در خریدهای برخط

در پی گسترش کسب و کارهای الکترونیکی، تبیین ارزش ادراکی و بررسی چگونگی تاثیر آن بر رفتار خرید برخط مشتریان یکی از موضوعات مورد توجه در تحقیقات علمی و همچنین چالشی در تصمیم گیریهای کاربردی مدیران در مقام عمل می باشد. به نظر می­رسد این تبیین در سطح بالایی از برازش ساختاری مبتی بر حضور ارزش های لذت گرایی و ارزش های فایده گرایی بطور همزمان می باشد که این امر هدف اصلی تحقیق حاضر است. بر این اساس تحقی...

full text

نظریه نوخاسته گرایی زبانی در بوته نقد

دو مکتب عقل­گرا و تجربه­گرا درباره منشأ زبان نظر متفاوتی دارند. عقل­گرایان، زبان به‌معنای قوه و استعداد ذهنی آن را فطری انسان می‌دانند و برای اثبات آن، ادله محکمی اقامه کرده­اند؛ در مقابل، تجربه­گرایان بر اکتسابی بودن زبان به کمک فرایندها و مکانیسم­های غیرمستقیم تأکید دارند و زبان را حاصل تجربه و تعامل ذهن با محیط می­دانند. اندیشمندان اسلامی معتقدند امور فطری از ابتدای خلقت به‌صورت بالق...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
مجله پژوهشهای فلسفی دانشگاه تبریز

Publisher: دانشگاه تبریز

ISSN 2251-7960

volume 8

issue 14 2014

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023